Część osób, która interesuje się żywieniem albo jest na diecie, myśli głównie o tym „czego nie powinny jeść”. Bywa i tak, że ci, którzy już dokonali pozytywnych zmian, wstydzą się (przed sobą lub innymi), że jedzą to co uznaje się za niezdrowe czy tuczące.
W SZTUCE ŻYWIENIA mamy trochę inne podejście. Zaczynamy
od pozytywów i wbudowywania w styl życia nawyków, które sprawiają, że lepiej
się czujemy. Właśnie taka kolejność przynosi najlepsze
długotrwałe rezultaty. W większości przypadków przez długi czas zajmujemy
się wprowadzaniem nawyków SZTUKI
ŻYWIENIA, zanim zajmiemy się kwestią unikania lub zmniejszenia produktów
niesprzyjających zdrowiu, sylwetce i sprawności.
Z tego
artykułu dowiesz się:
·
dlaczego niektóre produkty
tak trudno przestać jeść,
·
i jaki pierwszy
skuteczny krok zrobić, aby móc się od nich uwolnić.
Wielu osobom łatwo
jest powiedzieć sobie „Nie jem X / Y / Z”, natomiast trudniej to zrealizować. Jaki
może być jeden z powodów? Jest kilka czynników, a jednym z nich jest łatwy dostęp
do żywności o właściwościach uzależniających.
Jak to UZALEŻNIAJĄCYCH?! – ktoś zapyta. Dokładnie tak. Co najmniej od trzech
dekad istniały konkretne dowody naukowe na to, że pożywienie może wpływać na
zachowanie, a wiele produktów wykazuje działanie uzależniające.
Już w latach 80-tych badania przeprowadzone na zwierzętach dowiodły, że
połączenie węglowodanów / cukrów z tłuszczem i solą ma silne właściwości
uzależniające.
W 2015 roku opublikowano badanie przeprowadzone przez naukowców z
Uniwersytetu Michigan. Jeszcze dokładniej przyjrzeli się oni tej kwestii i
stworzyli listę produktów, z którymi Ty i ja możemy mieć największe
problemy. I, co ważne, użyli do tego sprawdzonego narzędzia, jakim jest skala
uzależnienia od jedzenia stworzona przez naukowców z Yale (Yale Food
Addiction Scale).
|
Oto 20 produktów z
tej listy :
1. czekolada (nie sądzę, by
chodziło tu o taką z 90% czy 100% kakao i bez dodatków)
2. lody
3. frytki
4. pizza
5. ciastka
6. chipsy
7. ciasto
8. popcorn z masłem lub olejem
9. cheeseburger
10. muffiny
11. płatki śniadaniowe
12. słodycze, żelki
13. smażony kurczak
14. napój gazowany (cola, fanta etc.)
15. bułka (z białek mąki, bez dodatków)
16. sery
17. precle
18. boczek
19. krakersy
20. orzechy
A teraz czas na proste zadanie.
Spójrz na powyższą listę i wybierz 3-5 produktów, z którymi
osobiście masz największy problem, bo:
- wiesz, że masz tendencję do jedzenia ich w nadmiarze,
- trudno Ci wyobrazić sobie, że nie jesz ich przez jeden, dwa albo 4
tygodnie…
Ta lista będzie dla Ciebie naprawdę niezbędna.
A teraz wróćmy do listy stworzonej przez naukowców.
Zauważ, ze w pierwszej dziesiątce aż dziewięć produktów to bardzo przetworzona
żywność (naukowcy używają terminu ultra-processed foods). Większość
z nich jest kombinacją cukru / mąki, tłuszczu, często też soli. Właśnie takie
połączenie sprawia, ze jedzenie staje się tak „nienaturalnie smaczne”, że aż
trudno przestać je jeść…
To naprawdę nie jest nowo odkryta „tajemnica”. Producenci żywności doskonale
zdają sobie z tego sprawę. Kucharze (a może raczej ich kubki smakowe ;-) )
wiedzą o tym od zawsze. Weźmy na przykład rozpływające się w ustach ciasto
francuskie albo ciasto kruche. Mmmmm.
Co ciekawe, niektóre produkty nie muszą być kombinacją 3 składników na raz.
Wystarczy dodatkowa substancja wykazująca działanie farmakologiczne.
Do tej grupy produktów zaliczamy czekoladę i napoje, w których znajdują się
kofeina i/lub teobromina, wzmacniające ich działanie.
Teraz Ty i ja możemy zastanowić się:
- Które z produktów są najbardziej problematyczne?
- Kiedy i dlaczego te 3-5 produktów stało się dla mnie problemem?
- Kiedy zazwyczaj po nie sięgam?
- Jakie emocje sprawiają, że jem takie a nie inne produkty?
- Co czuję po zjedzeniu takich produktów?
- Jaki jest mój poziom aktywności w czasie, kiedy jem więcej tych produktów?
- Ile godzin śpię i jaka jest jakość snu wtedy, kiedy jem ich więcej?
- W jakim towarzystwie jem te produkty? A może raczej jem je w samotności?
Prawdopodobnie większość z tych wybranych 3-5 produktów nie służy zdrowiu,
sprawności i sylwetce. Co z tym zrobić?
Na następnych zakupach skupić się na tym, aby dla wybranych 1-2
produktów wybrać zamienniki, a tamtych „problematycznych” nie kupować.
Mamy do dyspozycji całą pulę naturalnej żywności: owoców, warzyw, orzechów,
kasz, nasion roślin strączkowych i innej super żywności. Powiedzmy to sobie
szczerze. Naturalna żywność rzadko kiedy skłania nas do jedzenia w nadmiarze.
Tak, lifehack zazwyczaj jest prosty :-) A na początku z pewnością będzie
skuteczniejszy niż różne żywieniowe triki polegające na unikaniu wszystkich
zbóż / owoców / warzyw skrobiowych / mięsa itp.
DLACZEGO NA TEJ LIŚCIE ZNALAZŁY SIĘ ORZECHY? O KTÓRE ORZECHY CHODZI?
Nie jest podane w badaniu, o jakie
dokładnie orzechy chodzi. Ta lista klasyfikuje produkty pod względem częstotliwości,
związanej z uzależniającymi zachowaniami żywieniowymi. W tym jednym badaniu
najwyższe pozycje zajmowała żywność przetworzona, o wyższej zawartości tłuszczu
i cukrów / skrobi. Orzechy były wyjątkiem (nieprzetworzony produkt) i zajęły
dalekie miejsce.
Nie należy traktować tego badania zerojedynkow.
Zastosowanie tych informacji w artykule ma charakter edukacyjny i służy
poszerzeniu wiedzy. Dla chętnych dostępna jest analiza badania (Schulte EM,
Avena NM, Gearhardt AN. Which foods may be addictive?
The roles of processing, fat content, and glycemic load. PLoS One.
2015;10(2):e0117959. Published 2015 Feb 18. doi:10.1371/journal.pone.0117959).
Warto zauważyć, że orzechy znajdują się na liście
super żywności SZTUKI ŻYWIENIA. Choć czasem wymagają one bardziej szczegółowego
doboru rodzaju i porcji, uwzględniając między innymi stosunek kwasów
tłuszczowych. Polecamy lekturę
tekstu o omega-6.
Chcesz zgłębić temat świadomego
jedzenia? Na naszej stronie czeka na Ciebie wiele materiałów:
- 1. nawyk SZTUKI ŻYWIENIA, krok 1 link
- 1. nawyk SZTUKI ŻYWIENIA, krok 2 link
- ku świadomemu jedzeniu. od samego początku link
- ku świadomemu jedzeniu… od urodzenia. czyli o BLW słów kilka link
- ku świadomemu jedzeniu i życiu: „zracjonalizuj i nazwij” link
- jedz bez poczucia winy link
- liczenie kalorii? zapomnij! link
- dietetyczny paradoks świadomego jedzenia link
- najważniejszy nawyk: zasada pierścienia link
- jesienna dieta JEDNEGO posiłku link
----------------------------------------------------------------
Ten post stworzyłem specjalnie dla
społeczności SZTUKI ŻYWIENIA, której i Ty jesteś częścią. Będzie mi miło, jeśli
pozostaniemy w kontakcie. Jest kilka opcji:
· Zostaw proszę komentarz. Dla Ciebie to moment, a dla mnie
istotna wskazówka.
· Polub fanpage SŻ na Facebooku, dzięki temu będziesz na bieżąco.
· Podziel się tekstem ze znajomym.
· Możesz śledzić
SŻ na Instagramie.
· Nowości przypinamy też na Pinterest.
· Dołącz do Newslettera SZTUKI
ŻYWIENIA.
----------------------------------------------------------------
Marcin Bończa-Tomaszewski – założyciel SZTUKI ŻYWIENIA, trener żywienia i sportu. Autor
książki „Esencja Sztuki Żywienia”.
Jego specjalność to pomaganie ludziom w pełnym wykorzystaniu potencjału ciała i
umysłu, osiągnięciu sylwetki i sprawności, z których wreszcie są zadowoleni.
Jest trenerem, który dzięki łączeniu wiedzy z różnych dziedzin, pomaga wielu
kobietom, mężczyznom i topowym sportowcom zdobyć to, co wydawało się im
wcześniej niemożliwe. /więcej/
Komentarze
Prześlij komentarz